افزایش هزینه انرژی و افزایش ساختوساز ویلا در مناطق سردسیر، باعث شده بسیاری از کارفرمایان به سراغ سیستمهای گرمایشی جدیدتری بروند که یکی از آنها سیستم گرمایش از کف است. این سیستم بهطور خاص در مناطقی مثل دماوند، آبسرد و کردان که اختلاف دمای روز و شب زیاد است، بسیار کاربردی است.
استفاده از سیستم گرمایش از کف خورشیدی مزایای متعددی همچون کاهش مصرف انرژی دارد و علاوه بر این با سبک معماری ویلاهای مدرن هم هماهنگی بیشتری دارد.
پس اگر قصد ساخت ویلا در آبسرد دارید یا در مرحله طراحی ویلا در دماوند هستید، این مطلب قطعاً برای شما مفید خواهد بود. در ادامه درباره مزایا، هزینهها و روشهای نصب این سیستم کامل صحبت خواهیم کرد.
سیستم گرمایش از کف خورشیدی چیست و چگونه کار میکند؟
سیستم گرمایش از کف خورشیدی در واقع از چند قسمت مختلف تشکیل میشود:
۱. کلکتورهای خورشیدی
در این مرحله از کلکتورهای خورشیدی (Solar Collectors) برای گرم کردن آب استفاده میشود. این کلکتورها بهطورکلی دو نوع هستند:
- کلکتورهای صفحه تخت (Flat Plate): مناسب مناطق نیمه سرد
- کلکتورهای تحت فشار (Pressurized): مناسب مناطق سردسیر مثل دماوند و لواسان
این کلکتورها را میتوان روی بام، روی شیب جنوبی ویلا یا حتی روی سازههای مخصوص در محوطه ویلا نصب کرد.
۲. انتقال گرما به کف ویلا
آب گرم شده از طریق لولههای چندلایه PEX یا پنج لایه به کف ویلا منتقل میشود. سپس گرما بهصورت تابشی و یکنواخت در فضا پخش میشود.
۳. ذخیرهسازی انرژی
این سیستمها معمولاً مجهز به یک مخزن ذخیره ۲۰۰ تا ۴۰۰ لیتری هستند که دما را بهطور اتوماتیک کنترل میکند.
مزایای گرمایش از کف با انرژی خورشیدی
گرمایش از کف خورشیدی را نمیتوان فقط یک تکنولوژی دانست، در واقع این سیستم بخشی از معماری پایدار و طراحی هوشمند ویلا محسوب میشود. این سیستم مزایای متعددی دارد که عبارتاند از:
۱. کاهش چشمگیر هزینه انرژی
در ویلاهای سردسیر، این سیستم میتواند بین ۵۵ تا ۷۰ درصد هزینههای گرمایش را کاهش دهد اما بهطورکلی میتوان ای تطور گفت که در بسیاری از پروژهها، مصرف گاز به نصف کاهش پیدا میکند.
۲. گرمایش یکنواخت و بدون نوسان
سیستم گرمایش از کف همه فضا را بهطور یکنواخت گرم میکند و بنابراین یک بخش از فضا گرم نیست و بخش دیگر سرد. درمجموع میتوان اینطور گفت که این سیستم آسایش حرارتی بیشتری نسبت به بخاری، پکیج یا رادیاتور دارد.
۳. هماهنگی کامل با طراحی داخلی ویلا
یکی از نکات جالب این است که این سیستم هیچگونه تجهیزات قابل مشاهده ندارد و به همین دلیل بهترین سیستم گرمایش برای ویلاهای مدرن، مینیمال و لوکس بهحساب میآید.
۴. سیستم کاملاً سبز و بدون آلایندگی
یکی دیگر از مزایای مهم این سیستم این است که موجب آلودگی هوا نمیشود و هیچ ضرری برای محیطزیست ندارد.
۵. طول عمر بالا و هزینه نگهداری بسیار کم
لولههای استاندارد گرمایش از کف تا ۵۰ سال عمر مفید دارند و کلکتورها هم اگر باکیفیت باشند، هر چند سال یکبار نیاز به بررسی دارند.
مراحل نصب سیستم گرمایش از کف خورشیدی در ویلا
مراحل نصب بسته به موقعیت ویلا کمی متفاوت است اما بهطورکلی شامل پنج مرحله اصلی میشود:
۱. بررسی موقعیت ویلا و زاویه تابش
در ابتدای کار تیم طراحی زاویه تابش، شیب بام و مسیر حرکت خورشید را بررسی میکند. در ویلاهای شمالی یا دارای سایهانداز، ممکن است نیاز باشد که از یک سازه مخصوص برای نصب پنل استفاده شود.
۲. نصب کلکتورهای حرارتی
در این مرحله:
- محل دقیق کلکتورها مشخص میشود؛
- اتصالات، پایهها و زاویه نصب تنظیم میشود؛
- تست اولیه انجام میشود.
نکته: در مناطق سردسیر بهتر است از کلکتورها تحت فشار و دارای پوشش ضدیخ استفاده شود.
۳. اجرای لولهکشی کف
در این مرحله زیرسازی کف انجام میشود که بهطورکلی موارد زیر را در برمیگیرد:
- فوم XPS یا عایق حرارتی
- شبکه توری برای نگهداری لولهها
- لولهکشی مارپیچی یا حلزونی
- اتصال به کلکتورها و منبع ذخیره
توجه کنید که این مرحله مهمترین بخش کار است، زیرا کیفیت نصب سیستم مستقیماً بر بازدهی آن اثر میگذارد.
۴. اتصال به مخزن و سیستم کنترل
در این مرحله منبع ذخیره انرژی، سیستم هوشمند کنترل دما و پمپهای سیرکولاسیون نصب میشوند. در برخی ویلاها این سیستم به گاز شهری یا پکیج کمکی نیز متصل میشود (سیستم هیبریدی).
۵. تست فشار، دما و بار حرارتی
در پایان، سیستم با فشار بالا تست میشود تا اطمینان حاصل شود که هیچ نشتی وجود ندارد، دما و دبی جریان کنترل و تنظیم میشوند و درنهایت پایداری عملکرد سیستم بررسی خواهد شد.
نکات طراحی و اجرایی مخصوص ویلاهای شخصی
- انتخاب متریال مناسب برای کف: متریالهایی مانند سرامیک، سنگ و کلاً کفپوشهای مقاوم در برابر حرارت گزینه خوبی هستند. در مقابل پارکتهای معمولی مناسب نیستند، مگر اینکه از نوع مقاوم در برابر حرارت باشند.
- طراحی زیرساخت از مرحله فونداسیون: بهتر است پیش از کفسازی اولیه، یک لایه عایق حرارت اجرا کنید تا از اتلاف گرما جلوگیری شود.
- انطباق مسیر لولهها با پلان معماری: در برخی ویلاها مثل ویلاهای دوبلکس، مسیر لولهکشی باید با مسیر تیرچهها، فونداسیون و محل عبور لولههای تأسیساتی هماهنگ باشد.
- توصیههای تیم آسپیان طرح برای مناطق سرد:
- در مناطق سردسیر بهتر است از کلکتورهای تحت فشار استفاده کنید.
- زاویه نصب کلکتورها باید بین ۳۵ تا ۴۵ درجه باشد.
- برای ویلاهای بالای ۱۲۰ متر بهتر است از مخزن حداقل ۳۰۰ لیتری استفاده کنید.
- در مناطقی که میزان تابش خورشید در زمستان کم است، بهتر است از اجرای سیستم هیبریدی استفاده کنید.
هزینه گرمایش از کف خورشیدی (سال ۱۴۰۴)
هزینه نصب گرمایش از کف ویلا در سال ۱۴۰۴ بهطور تقریبی به شرح زیر است:
| نوع سیستم | محدوده هزینه (تومان) | توضیح |
| پکیج پایه (کلکتور + آبگرمکن سطحی ~۸۰ متر) | ۵۵ تا ۹۰ میلیون | مناسب ویلاهای کوچک و مناطق معتدل |
| پکیج متوسط (کلکتور تحت فشار + مخزن ۳۰۰ لیتری) | ۱۰۰ تا ۱۸۰ میلیون | مناسب ویلاهای ۱۰۰–۱۵۰ متر در مناطق سرد |
| پکیج لوکس (سیستم هوشمند + کنترل دما + کلکتور فشار بالا) | ۲۸۰ تا ۴۵۰ میلیون | ویلاهای بزرگ در دماوند، لواسان، آبعلی |
دوره بازگشت سرمایه اجرای سیستم گرمایش از کف را می توات در مناطق سرد بین ۵ تا ۸ سال و در مناطقی که تابش بیشتری دارند، بین ۳ تا ۵ سال دانست.
تجربه آسپیان طرح در اجرای گرمایش خورشیدی ویلا
آسپیان طرح طی سالهای اخیر دهها پروژه موفق در دماوند، پردیس، آبسرد و لواسان اجرا کرده است. در این پروژهها:
- زاویه نصب کلکتورها بر اساس دیتای تابشی منطقه تعیین شد.
- مسیر لولهها کاملاً بر اساس پلان معماری بهینهسازی شد.
- از لولهها و کلکتورهای دارای تاییدیه استاندارد استفاده شد.
- از سیستم کنترل هوشمند برای مدیریت مصرف استفاده شد.
جمعبندی
سیستم گرمایش از کف خورشیدی، یکی از بهترین گزینهها برای ویلاهای مناطق سرد و معتدل است. این سیستم نهتنها هزینههای انرژی را بهشدت کاهش میدهد و از سوی دیگر باعث افزایش ارزش ملک، زیباتر شدن فضای داخلی و آسایش حرارتی بیشتر میشود.
درنهایت اینکه اگر در مرحله طراحی یا ساخت ویلا هستید، پیشنهاد کنیم از ابزار محاسبه گر آنلاین هزینه ساخت ویلا استفاده کنید تا بتوانید بودجهبندی دقیقتری برای زیرساختهای بخش انرژی در ویلایتان داشته باشید.
سؤالات متداول
سیستم گرمایش از کف خورشیدی چگونه کار میکند؟
سیستم خورشیدی ویلا از طریق کلکتورها، انرژی گرمایی خورشید را جمعآوری میکند و بعد آب را گرم میکند و درنهایت به سمت لولههای کف هدایت میکند.
آیا میتوان از گاز و خورشید همزمان استفاده کرد؟
بله. سیستم هیبریدی ترکیبی از هر دو منبع است و در روزهای کم آفتاب از گاز کمک میگیرد.
در مناطقی مثل کردان که میزان آفتاب در زمستان کم است، راندمان چقدر کاهش مییابد؟
با استفاده از کلکتور تحت فشار و مخزن بزرگ، راندمان تنها ۱۵ تا ۳۰ درصد کاهش مییابد.
